Project bij Stichting Netwerk Dien je Stad
Michelle is één van onze vrijwillige maatjescoaches, samen met ons als team verantwoordelijk voor de begeleiding van de maatjes. Ze vertelt kort wat ze zo waardeert aan deze taak: “Ik vind het echt geweldig om te zien hoe jongeren zich wekelijks inzetten als maatje om kinderen te helpen. Ze zijn een luisterend oor en helpende hand en maken daarmee de wereld iets mooier. Dat ik als maatjescoach deze jongeren weer kan ondersteunen en begeleiden is ontzettend dankbaar vrijwilligerswerk.”
We hebben genoten van een heerlijke teamdag op de Veluwse hei. Al wandelend hebben we geëvalueerd waar we staan en waar we de komende tijd mee aan de slag willen gaan. Het project is stabiel en loopt goed, en we hebben genoeg ideeën om het project te versterken en uit te breiden!
Gisette van Ekeris, 19 jaar, is één van onze huiswerkmaatjes. Ze woont in Ede en is als eerstejaars student Social Work op de CHE al sinds september verbonden aan ons maatjesproject. Vol enthousiasme vertelt ze over het contact met Nisrien.
“Nisrien is 13, zit in groep 8 en is van Marokkaanse afkomst. Ze is een meisje dat in het begin heel verlegen was en erg moest loskomen. Omdat ik zelf zo enthousiast was, ‘ontdooide’ ze langzamerhand. Ik kwam er al snel achter dat ze eigenlijk heel ondeugend is en veel humor heeft. Ze vertelt vaak over de streken die ze op school uithaalt. Daarnaast is ze creatief: ze tekent graag.
Vanaf het begin van het schooljaar ging ik altijd bij haar thuis langs. Zodra ik binnenkwam, bracht Nisriens moeder altijd een schaal koekjes (yes!). Vervolgens ging ik met Nisrien in gesprek over van alles en nog wat. Ik bedoel, ik ben geen juf ofzo, en alleen maar langskomen voor het huiswerk is saai! Na het kletsen gingen we natuurlijk nog wel aan de slag. Tussendoor deden we vaak opdrachten, die we om de beurt uit een pot met verzamelde opdrachten pakten. Deze opdrachten variëren van spelletjes en een quiz met woorden tot opdrukken of een paar rondjes rennen. Voordat ik weer naar huis ging, bleef ik altijd bij de familie eten. Nisriens moeder kookt heerlijk.”
Gisette lacht: “Ik weet nog wel een moment dat ik grappig vond – Nisrien overigens niet! Ik kende haar nog maar een paar weken, maar wist al wel dat ze een hekel heeft aan gym en alles waarbij ze moet lopen of rennen. Toen we een opdracht uit de pot pakten, bleek het de opdracht te zijn om vijf rondjes te lopen in de wijk. Nisrien klaagde en klaagde, maar ik was ‘streng’ en ‘dreigde’ dat ze anders nog een paar van zulke opdrachten zou moeten doen. Uiteindelijk deed ze het en wilde ze zelfs via een omweg naar huis lopen! We hebben toen veel lol gehad samen.”
“Tijdens de corona-tijd hebben Nisrien en ik veel contact gehouden, al zag ons contact er wel anders uit en was het aan het begin wel lastig om het te plannen en vorm te geven. In plaats van haar thuis op te zoeken, belden we met elkaar. Soms een uur, soms wel meer dan twee uur. Daarin focusten we ons vooral op gezelligheid en samen spelletjes doen, en minder op het huiswerk. Ik geloof ook niet in maatje zijn waarbij je alleen gericht bent op het huiswerk. In het afgelopen jaar heb ik Nisrien echt leren kennen en leren peilen. Ik denk veel terug aan toen ik zelf haar leeftijd had: ‘Toen ik zo jong was, snapte ik dit toen?’ Daarnaast heb ik geleerd om veel door te vragen. Als Nisrien ‘ja’ zegt, betekent dit niet dat ze het ook echt begrijpt.”
“Waarom ik zo geniet van het maatje-zijn? Het is vooral elke keer weer de gezelligheid. Soms kan Nisrien tijdens het huiswerk nog wel proberen om zich beter voor te doen, maar tijdens een spelletje is ze echt zichzelf en helemaal ontspannen. Soms is het lastig om haar te peilen of om een indruk te krijgen van welk effect mijn contact heeft voor haar. Ik hoop wel dat het effect heeft voor haar! Ik denk dat het op het gebied van school sowieso nut heeft, zoals wanneer ik haar bepaalde ezelsbruggetjes aanleer of tips geef. Een toets over breuken waarvoor we samen geoefend hadden, was heel goed gegaan. Dat is zo’n moment waarop je ziet: ‘Hé, het heeft dus geholpen.’”
“Soms is het effect echter lastiger om te zien. Ik merkte dat Nisrien uit school vaak alleen was, in plaats van dat ze met klasgenoten buiten ging spelen. Daarom probeerde ik ook het sociale aspect er wat meer bij te pakken. Ik hoop dat ze elke week denkt: ‘Leuk, vanmiddag komt Gisette!’; dat ze echt iets heeft om naar uit te kijken.”
“Ik heb zelf veel geleerd van het contact dat ik met Nisrien heb. Omdat Nisrien uit een Marokkaans gezin komt, heb ik dingen over hun cultuur en geloof ontdekt. Het is bijvoorbeeld opvallend hoeveel eten ik altijd krijg. Nisrien krijgt een ontbijtbordje met eten, maar ik krijg een serveerschaal vol met loempia’s en nasi (zie foto). Met gebaren maak ik dan aan Nisriens moeder – die niet goed Nederlands kan – duidelijk dat het eten heel lekker was, maar dat ik het laatste beetje echt niet meer op kan. Wat ook grappig is, is de ontdekking dat Marokkaanse mensen nooit een mes gebruiken bij het eten. Ze eten met alleen hun vork, en wel in hun rechterhand – de linkerhand is namelijk onrein. Wat ik mooi vind om te zien qua geloof, is dat ze duidelijk en onbeschaamd staan voor wie ze zijn. Daarnaast zijn ze erg bereid om uit te leggen wat ze geloven. Ik ben veel te weten gekomen door gewoon met ze in gesprek te gaan. Je gaat echt iemands gezin in, elke week weer. Op die manier kan je best dichtbij komen.”
“Wat ik verder nog geleerd heb, is hoe je het ijs kan breken, contact kan maken (juist met een kind dat behoorlijk verlegen is) en hoe je de band sterk kan houden. Hoe beter je iemand leert kennen, hoe meer dingen je gaat herkennen. Op den duur weet je wat werkt en wat lukt, dan zie je welke dingen de ander oppakt. Ik heb daarin ook geleerd om mezelf niet al te serieus te nemen. Als ik even gek doe en Nisrien daardoor aan het lachen maak; alleen zo’n momentje is al goud!”
De 20-jarige Nelleke, studente op de CHE, is maatje van Ahmad. Normaal gesproken bezocht ze hem iedere week thuis om hem te helpen met plannen en huiswerk maken. Door corona ziet het contact er nu heel anders uit, maar is ze zelfs nog meer betrokken dan anders. In een interview vertelt ze ons haar verhaal.
“Ik ben al een tijdje het maatje van Ahmad. Hij zit in groep 8 en komt oorspronkelijk uit Syrië. Normaal gesproken bezocht ik hem twee uur per week en hielp ik hem met plannen en het maken van zijn huiswerk. Vanwege corona begeleidde ik hem de afgelopen weken op afstand: ik stuurde dagelijks een planning en vervolgens gingen we bellen en samen aan de slag met zijn huiswerk. Thuis zelfstandig de opdrachten bijhouden lukte hem niet goed. Nu de scholen weer deels open zijn gegaan, heb ik nog steeds contact op de dagen dat hij thuis het schoolwerk moet maken.”
‘Ik vind hem eigenlijk gewoon heel schattig’
“Ahmad is een wat gesloten jongen. Het is opvallend om te zien dat hij zich meer verantwoordelijk voelt voor schoolzaken dan de meeste kinderen. Waarschijnlijk heeft dit te maken met het feit dat ouders vanwege de taalbarrière minder betrokken kunnen zijn dan ze zelf misschien zouden willen. Hij is een meester in leuke uitspraken; als hij weer een bepaalde opmerking maakt, moet ik in mezelf vaak lachen. Laatst zei hij: ‘Als we naar school moeten, willen we vakantie, maar nu we thuis zitten, willen we allemaal naar school!’ En daar heeft hij gelijk in! Ik merk dat hij mij vertrouwt en daarom zulke dingen durft te zeggen. Ook in kleinere, subtiele dingen laat hij dat aan me merken. Ik vind hem eigenlijk gewoon heel schattig.”
‘Ik heb hutspot met vegetarische rookworst gemaakt’
“Contact hebben met een kind uit een andere cultuur is heel interessant. Ik probeer altijd veel vragen te stellen en niet te doen alsof ik al veel weet van de Syrische, Arabische cultuur. Zo kom je van alles te weten. Het is bijvoorbeeld zo mooi om te merken hoe gastvrij deze mensen zijn! Daar kunnen wij in Nederland een voorbeeld aan nemen. Het is jammer dat ik het lekkere eten dat Ahmads moeder altijd voor me maakte nu misloop. Als er iets over was – meestal was het te veel – dan moest ik het altijd mee naar huis nemen. Deed ik dat niet, dan werd ze bijna boos! Ik heb zelf een keer bij Ahmad thuis hutspot gemaakt – met vegetarische rookworst dan wel, want als moslims eten ze geen varkensvlees. Zo probeer ik aan te sluiten bij hun cultuur. Nu is Ahmad met zijn familie bezig met de Ramadan. Omdat er pas na zonsondergang gegeten mag worden, gaat hij laat slapen. Pas ’s middags wordt hij dan weer wakker. In de ochtend op tijd op school komen is dan een behoorlijke uitdaging. Het is echt bijzonder om te zien wat een impact de Ramadan op het dagelijkse leven heeft. Zoiets groots kennen we in de Nederlandse cultuur helemaal niet!”
‘Ik ben geen huiswerkbegeleiding-goeroe’
Wanneer ik Nelleke vraag of ze nog tips heeft voor andere maatjes, schiet ze in de lach: “Haha, ik ben geen huiswerkbegeleiding-goeroe! Maar wat ik mee wil geven, is dat ik me aan het begin heel verantwoordelijk voelde voor Ahmads leerproces. Ik wilde ervoor zorgen dat al het werk gedaan was, dat de leerkracht tevreden zou zijn enzovoort en stelde op die manier hoge eisen aan mezelf. Ik merk echter dat Ahmad het al heel fijn vindt om even te bellen en met elkaar te kletsen. Of dat het helpt als ik hem er even aan herinner dat hij morgen weer naar school moet gaan. Het is goed om je te realiseren dat aanwezig zijn het verschil al maakt. Je hoeft niet alles te regelen; wat je doet is eigenlijk al heel veel! Betrokken zijn is genoeg, en dat wordt gewaardeerd!”
